نشست تخصصی هوشمندسازی معادن در حاشیه هشتمین نمایشگاه سراسری معدن و صنایع معدنی، ماشین آلات معدنی و تجهیزات وابسته در یزد برگزار شد.
در این پنل و نشست تخصصی از جمله دکتر مصطفی نجاتی معاون سازمان صمت استان یزد ، دکتر سلیمان دهکردی مدیر معدن چادرملو ، دکتر علیرضا یاراحمدی بافقی استاد دانشکده مهندسی معدن و متالورژی دانشگاه یزد به تشریح الزامات هوشمندسازی معادن پرداختند.
** هوشمندسازی معادن راهکاری برای کاهش هزینه های تمام شده
در ابتدا مدیر معدن چادرملو گفت : استان یزد یکی از استان هایی است که پتانسیل های بسیار زیادی در حوزه معدن دارد و یکی از استان هایی است که در جهت استخراج سنگ آهن در کشور پیشینه بسیار قدیمی دارد.
سلیمان دهکردی با بیان اینکه قدیمی ترین معدن سنگ در استان یزد است ، افزود : پتانسیل های علمی زیادی در این استان نهفته و یکی دیگر از افتخاراتی که در این استان ، وجود شرکت های قدرتمند فعال در حوزه معدن است.
وی ادامه داد: شرکت های بزرگی در این استان در حوزه دیسپاچینگ وجود دارد و در کنار آن شرکت هایی از این استان در حوزه هوشمندسازی معادن پیشگام بودند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: هوشمندسازی معادن اساسا بیشتر از استان یزد نشات گرفته و عملا نگاه می کنید اولین پروژه بومی سازی در حوزه دیسپاچینگ در کشور توسط خود اساتید داخلی ما در حوزه معدن اتفاق افتاده که این امر افتخاری است.
مدیر معدن چادرملو با تقدیر از شرکت های دانش بنیان گفت : در بحث هوشمندسازی معادن ، ضربه اساسی در کشور این است که چون بخشی از هزینه ها را بر مبنای قیمت های جهانی محاسبه نمی کنیم اهمیت و نقش سیستم های هوشمند و هوشمندسازی معادن در بهره وری از معادن و در کاهش هزینه های معادن بیشتر را بخوبی درک نمی کنیم.
دهکردی اضافه کرد : اگر با استفاده از هوشمندسازی معادن فقط در حوزه سوخت بتوانیم کاهش بسیار اندکی داشته باشیم صرفه جویی ارزی و ریالی که برای کشور دارد بسیار چشمگیر خواهد بود اما دلیل این است که اساس کار ما بر مبنای محاسبات قیمت تمام شده جهانی نیست.
وی تأکید کرد : اگر این اتفاق بیفتد فکر می کنم حتی نیازی نباشد که شرکت های دانش بنیان به دنبال معادنی مانند چادرملو بیایند بلکه این چادرملو و شرکت های بزرگ هستند که به دنبال شرکت های دانش بنیان خواهند رفت بنابراین یکی ازدستاوردهای هوشمندسازی، کاهش هزینه های تمام شده خواهد بود.
مدیر معدن چادرملو با اشاره به فعالیت های انجام شده در خصوص هوشمندسازی در این مجموعه هم گفت : سیستم دیسپاچینگ که در چادرملو نصب شده یکسری خروجی های خیلی خوبی برای ما داده و در قالب آن دستگاه هایی با عملیات بالاتر وارد چرخه کردیم که بازدهی عملیاتی ما را بصورت چشمگیری افزایش داده و می توانیم از خروجی های هوشمندسازی در بحث عملیاتی استفاده کنیم.
دهکردی یادآور شد : در واقع چادرملو اولین معدنی که از سیستم دیسپچینگ داخلی استفاده کرده با این حال معتقدم استفاده از هوش مصنوعی باید در معادن در دستور کار قرار گیرد و این گامی است که اگر در کشور ایجاد شود بسیار حائز اهمیت و مفید خواهد بود.
** ظرفیت های موجود قانونی در خصوص هوشمندسازی مورد توجه معادن قرار گیرد
معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان صمت استان یزد هم در این نشست تخصصی گفت : در استان یزد حدود 3250واحد صنعتی و حدود 770واحد معدنی دارای پروانه بهره برداری داریم ولی ممکن است بعضی فصلی یا راکد باشند با این حال حدود 500 واحد فعال داریم .
مصطفی نجاتی با اشاره به اینکه حدود 58 هزار واحد صنفی و خدماتی داریم که حدود سه هزار و 500 واحد از آنها تولیدی است ، افزود : این شرکت ها و واحدهای اقتصادی دنبال آن هستند تا سودشان را افزایش بدهند و دولت و حاکمیت هم باید دنبال آن باشد تا بستر آن را فراهم کند.
وی اضافه کرد : واحدهای تولیدی برای آنکه سود بیشتری دارند باید یکسری کارها را مانند افزایش میزان کیفیت محصولات انجام دهند و معدن هم به عنوان یک واحد تولیدی باید علاوه بر پرهیز از خام فروشی ، نسبت به فرآوری محصول اقدام کند و برای کاهش هزینه هایش نیز باید برنامه ریزی داشته باشد.
معاون سامان صمت یزد خاطرنشان کرد : در این مسیر تهیه مواد اولیه با قیمت پایین تر ، راهکاری برای کاهش مصرف انرژی و استفاده بهینه از انرژی به کاهش هزینه های تولید ، افزایش سرعت و افزایش دقت در تولید منجر خواهد شد و برای این موارد بهترین راهکار حرکت به سمت استفاده از فناوری و هوشمندسازی است.
نجاتی یادآور شد: در هوشمندسازی باید به زیرساخت ها توجه شود و زیرساخت هایی که باید حاکمیت ایجاد کند در موارد قانونی از جمله در قانون معادن تبصره 5 قانون ماده 14 که خودش فرصت قانونی برای معادن است آمده است. به گفته وی ، در قالب این بند قانونی آمده که 20درصد واریزی به دولت ، اگر معادن کارهایی مثل افزایش بهره وری ، سوخت بهینه و موارد مربوط به محیط زیست انجام دهند کاهش می یابد و این امر در اختیار شورای معادن استان بوده ولی شورای عالی معادن الان دارد این کار را انجام می دهد.
این مسئول با اشاره به دستورالعملی که در این خصوص در شهریور امسال ابلاغ شده گفت: هر معدنی که بخواهد از این قانون که یکی از آیتم هایش هوشمندسازی است استفاده کند باید طرح مدنظرش را اجرا کند و وقتی که اجرا شد حداکثر تا چهار ماه بعد به ما اعلام کند و بعد از بررسی ها ، آن را برای شورای عالی معادن ارجاع می دهیم .
معاون سازمان صمت افزود : یک کار دیگر که دولت حداقل در استان یزد انجام می دهد این است که کارهایی که قابلیت اجرایی دارند برون سپاری کنیم که بر اساس فرآیندهای قانونی برخی کارها به مراکزی همچون خانه معدن واگذار می شود که خانه معدن ، کار را شروع کرده و حدود 5 معدن را به تهران اعلام کردیم و طرح هاشان را فرستادیم و در حال بررسی است و 6 معدن دیگر هم کارهایش انجام شده و به تهران ارسال می گردد و حدود 12 ایتم در دستورالعمل آمده که قابل استفاده می باشد که یکی از آنها هوشمندسازی است.
نجاتی مبنای دیگر قانونی را مفاد سند یزد بهره ور عنوان کرد و ادامه داد :در قالب این سند 12 پروژه برای اداره صمت در نظر گرفته شده و مصوب شده که 2 تا از این پروژه ها که یکی از آنها هوشمندسازی است و یکسری کارهای اجرایی را در این خصوص شروع کردیم و از ظرفیت بخش دانشگاه و همچنین بخش خصوصی مخصوصا واحدهایی که هوشمندسازی را استفاده کردند، استفاده شده ولی در عین حال در این مسیر موانعی وجود دارد که باید برطرف شود.
در ادامه استاد دانشکده مهندسی معدن و متالورژی دانشگاه یزد گفت : مباحث مرتبط با هوشمند سازی وسعت خیلی بالایی دارد و بویژه در حوزه معدن که کارایی بسیار بالایی دارد.
علیرضا یاراحمدی بافقی افزود : داده ها و اطلاعات معدنی در اماکنی همچون در بلوک بافق بسیار زیاد است و اجرای هوشمندسازی نیازمند داده صحیح و درست است که ما کمتر به آن توجه کرده ایم و بانک داده ها نداریم در حالی که باید برای حفظ و نگهداری داده های معدنی فکر اساسی داشته باشیم.
وی با تأکید بر لزوم حمایت مسئولان از شرکت های دانش بنیان خاطرنشان کرد : متاسفانه شرکتهای دانش بنیان هر جا می روند برایشان مشکل و دردسر ایجاد می کنند و حمایت ها باید فراتر از حمایت های حال حاضر باشد و تقاضا داریم استاندار یزد مشکلات این شرکتها را حل کنند.