ارزش بازار شرکت استرالیایی BHP مهمترین شرکت جهان که رتبه اول را از نظر ارزش بازار در بین 50 شرکت برتر معدنی جهان دارد، بیش از هفت برابر ارزش بازار کل شرکتهای معدنی ایران است.
سایت MINING.COM که از سال 2011 اخبار معدن و فلزات جهانی را پوشش میدهد و به رتبهبندی شرکت های معدنی میپردازد، در گزارشی ارزش بازار 50 شرکت برتر معدنی جهان را در سال 2022 منتشر کرده است.
بر اساس این رتبهبندی شرکتهای غیربورسی و دولتی به دلیل کمبود اطلاعات حذف شدند. بنابراین برخی شرکتهای بزرگ معدنی از جمله در شیلی، ازبکستان سنگاپور، چین و غیره در این رتبهبندی قرار نگرفتهاند.
بر اساس این گزارش شرکتهای BHP Group، Rio Trinto و Glencore که دو مورد اول در استرالیا و سومی در سوئیس فعال هستند، با ارزش بازار 160.6، 130 و 72.5 میلیارد دلار، بیشترین ارزش بازار را داشتهند.
کمترین سهم بازار از بین 50 شرکن برتر نیز مربوط به شرکت های معدنی Kazatomprom، ICL Group و Royal Gold بوده که ارزش بازار آنها 8.2، 8.4 و 8.6 میلیارد دلار بوده است. این سه شرکت به ترتیب در کشورهای قزاقستان، اسرائیل و آمریکا فعال هستند.
ارزش شرکت های معدنی ایران
وضعیت شرکتهای معدنی ایران در مقایسه با شرکتهای برتر جهان چگونه است؟ در این زمینه وبسایت دولتی ایرنا گزارش داد که عملکرد فروش ۹۰ شرکت فعال در زنجیره معدن و صنایع معدنی بورسی در سال گذشته به ۶۳۹ هزار میلیارد تومان، معادل ۲۲.۴ میلیارد دلار رسیده است.
بر این اساس ارزش بازار مهمترین شرکت جهان که رتبه اول را از نظر ارزش بازار در بین ۵۰ شرکت برتر معدنی جهان دارد ۷.۲ برابر ارزش بازار کل شرکتهای معدنی بورسی ایران است.
همچنین بررسی 50 شرکت برتر معدنی جهان نشان میدهد که میزان فروش ۹۰ شرکت فعال در زنجیره معدن و صنایع معدنی بورسی ایران دقیقا معادل ارزش بازار بیستمین شرکت برتر جهانی (Teck Resources) است که ارزش آن معادل 22.4 میلیارد دلار بوده و در کانادا مستقر است.
به طور کلی ایران هفت درصد از ذخایر معدنی دنیا را در اختیار دارد. اما سهم استخراج معادن از تولید ناخالص داخلی در سال ۱۴۰۰ فقط ۲.۹ درصد بوده است.
همچنین سال گذشته رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفته بود که در حال حاضر ۹۰ درصد ظرفیت معادن کشور غیرفعال است. هرچند وزیر سابق صمت آمار دیگری در این رابطه اعلام کرده است. سید رضا فاطمی امین سال گذشته گفته بود که ۱۰ هزار معدن در کشور وجود دارد، اما از نظر ذخایر و ظرفیت ۲۸ درصد از این تعداد غیرفعال است که عمدتا معادن مصالح و سنگهای ساختمانی است.
در سالهای اخیر گزارشهایی از مهاجرت معدنکاران نیز منتشر شده است. دلیل اصلی مهاجرت این افراد پایین بودن حقوق آنها نسبت به کشورهایی مثل استرالیا و حتی کشورهای اطراف است. به جز حقوق پایین، بحث بیمه هم مطرح است. کار در معدن جزو مشاغل سخت حساب میشود، اما برخی از این افراد یا بیمه نمیشوند یا با عناوینی غیر از کارگر معدن، بیمه هستند.